Według najnowszej analizy zintegrowanej klasyfikacji bezpieczeństwa żywnościowego (IPC) opublikowanej dzisiaj, ponad pół miliona ludzi w Strefie Gazy jest zagrożonych głodem, charakteryzującym się powszechnym niedożywieniem, ubóstwem i możliwymi do uniknięcia zgonami. Przewiduje się, że w najbliższych tygodniach warunki głodu rozprzestrzenią się z prowincji Gaza na prowincje Deir Al Balah i Khan Younis.
Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), UNICEF, Światowy Program Żywnościowy ONZ (WFP) oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wspólnie i konsekwentnie podkreślają pilną potrzebę podjęcia natychmiastowych i kompleksowych działań humanitarnych w związku z rosnącą liczbą zgonów spowodowanych głodem, gwałtownym pogorszeniem się stanu niedożywienia oraz spadkiem spożycia żywności, w wyniku czego setki tysięcy ludzi pozostają bez jedzenia przez wiele dni.
Na zdjęciu: Dwuletni Yazan, cierpiący na poważne niedożywienie, mieszka w obozie dla uchodźców Shati (Beach) w mieście Gaza. Jego matka, Naima, mówi: „Od dwóch miesięcy nie otrzymaliśmy mąki ani żadnej pomocy żywnościowej”. Yazan siedzi na podartej piankowej podkładce, jego szeroko otwarte oczy są ciężkie z wyczerpania, a jego chude ciało wyraźnie nosi ślady ostrego głodu.
Agencje podkreśliły, że głód należy powstrzymać za wszelką cenę. Natychmiastowe zawieszenie broni i zakończenie konfliktu mają kluczowe znaczenie dla umożliwienia niezakłóconej, zakrojonej na szeroką skalę pomocy humanitarnej, która może uratować życie wielu osób. Agencje są również głęboko zaniepokojone groźbą nasilenia ofensywy wojskowej w mieście Gaza i eskalacją konfliktu, ponieważ miałoby to dalsze katastrofalne skutki dla ludności cywilnej, która już teraz cierpi z powodu głodu. Wiele osób – zwłaszcza chore i niedożywione dzieci, osoby starsze i niepełnosprawne – może nie być w stanie ewakuować się.
Do końca września ponad 640 000 osób w całym Strefie Gazy będzie narażonych na katastrofalny poziom braku bezpieczeństwa żywnościowego – sklasyfikowany jako faza 5 IPC. Dodatkowe 1,14 mln osób na tym terytorium znajdzie się w sytuacji kryzysowej (faza 4 IPC), a kolejne 396 000 osób w sytuacji kryzysowej (faza 3 IPC). Sytuacja w północnej części Strefy Gazy jest szacowana jako równie poważna – lub gorsza – niż w mieście Gaza. Jednak ograniczone dane uniemożliwiły klasyfikację IPC, co podkreśla pilną potrzebę uzyskania dostępu w celu oceny sytuacji i udzielenia pomocy. Rafah nie zostało poddane analizie, ponieważ istnieją przesłanki wskazujące, że jest ono w znacznym stopniu wyludnione.
Klasyfikacja głodu oznacza, że najbardziej ekstremalna kategoria jest uruchamiana, gdy przekroczone zostaną trzy krytyczne progi – skrajny brak żywności, ostre niedożywienie i zgony związane z głodem. Najnowsza analiza potwierdza obecnie, na podstawie uzasadnionych dowodów, że kryteria te zostały spełnione.
Prawie dwa lata konfliktu, powtarzające się wysiedlenia i poważne ograniczenia dostępu pomocy humanitarnej, w połączeniu z powtarzającymi się przerwami i utrudnieniami w dostępie do żywności, wody, pomocy medycznej, wsparcia dla rolnictwa, hodowli zwierząt i rybołówstwa oraz załamaniem się systemów opieki zdrowotnej, sanitarnych i rynkowych, doprowadziły ludność do głodu.
Dostęp do żywności w Strefie Gazy pozostaje poważnie ograniczony. W lipcu liczba gospodarstw domowych zgłaszających bardzo poważny głód podwoiła się na całym terytorium w porównaniu z majem, a w mieście Gaza wzrosła ponad trzykrotnie. Ponad jedna trzecia osób (39%) wskazała, że przechodziła całe dni bez jedzenia, a dorośli regularnie pomijają posiłki, aby nakarmić swoje dzieci.
Niedożywienie wśród dzieci w Strefie Gazy postępuje w katastrofalnym tempie. Tylko w lipcu ponad 12 000 dzieci zostało zidentyfikowanych jako cierpiące na ostre niedożywienie – jest to najwyższa miesięczna liczba odnotowana kiedykolwiek i sześciokrotny wzrost od początku roku. Prawie co czwarte z tych dzieci cierpiało na ciężkie ostre niedożywienie (SAM), najgroźniejszą formę niedożywienia, mającą zarówno krótko-, jak i długoterminowe skutki.
Od czasu ostatniej analizy IPC przeprowadzonej w maju liczba dzieci, które według prognoz będą narażone na poważne ryzyko śmierci z powodu niedożywienia do końca czerwca 2026 r., wzrosła trzykrotnie z 14 100 do 43 400. Podobnie w przypadku kobiet w ciąży i karmiących piersią liczba szacowanych przypadków wzrosła trzykrotnie z 17 000 w maju do 55 000 kobiet, które według prognoz będą cierpieć z powodu niebezpiecznego niedożywienia do połowy 2026 r. Skutki są widoczne: co piąte dziecko rodzi się przedwcześnie lub z niedowagą.
Nowa ocena wskazuje na najpoważniejsze pogorszenie sytuacji od czasu, gdy IPC rozpoczęło analizę ostrego braku bezpieczeństwa żywnościowego i ostrego niedożywienia w Strefie Gazy, i po raz pierwszy oficjalnie potwierdza głód w regionie Bliskiego Wschodu.
Od lipca dostawy żywności i pomocy humanitarnej do Strefy Gazy nieznacznie wzrosły, ale w porównaniu z potrzebami pozostają nadal dalece niewystarczające, nieregularne i niedostępne.
Tymczasem około 98% gruntów uprawnych na tym terytorium jest zniszczonych lub niedostępnych, co dziesiątkuje sektor rolniczy i lokalną produkcję żywności, a dziewięć na dziesięć osób zostało wielokrotnie wysiedlonych ze swoich domów. Gotówka jest krytycznie niedostępna, a działania pomocowe pozostają poważnie zakłócone, a większość ciężarówek ONZ została splądrowana w wyniku rosnącej desperacji. Ceny żywności są niezwykle wysokie, a paliwa i wody do gotowania, leków i środków medycznych brakuje.
System opieki zdrowotnej w Strefie Gazy uległ poważnemu pogorszeniu, dostęp do bezpiecznej wody pitnej i usług sanitarnych został drastycznie ograniczony, a liczba zakażeń wielolekoopornych gwałtownie rośnie, a wskaźniki zachorowalności – w tym biegunki, gorączki, ostrych infekcji dróg oddechowych i skóry – są alarmująco wysokie wśród dzieci.
Aby umożliwić prowadzenie ratujących życie operacji humanitarnych, agencje ONZ podkreśliły znaczenie natychmiastowego i trwałego zawieszenia broni, które pozwoliłoby powstrzymać zabijanie, umożliwić bezpieczne uwolnienie zakładników i zapewnić nieograniczony dostęp do pomocy dla ludności w całej Strefie Gazy. Podkreśliły one pilną potrzebę zwiększenia ilości pomocy żywnościowej, wraz z radykalną poprawą jej dostarczania, dystrybucji i dostępności, a także zapewnienia schronienia, paliwa, gazu do gotowania i środków do produkcji żywności. Podkreśliły one, że kluczowe znaczenie ma wsparcie odbudowy systemu opieki zdrowotnej, utrzymanie i przywrócenie podstawowych usług zdrowotnych, w tym podstawowej opieki zdrowotnej, oraz zapewnienie stałych dostaw środków medycznych do Strefy Gazy i na jej terenie. Przywrócenie przepływów handlowych na dużą skalę, systemów rynkowych, podstawowych usług i lokalnej produkcji żywności ma również kluczowe znaczenie dla uniknięcia najgorszych skutków głodu.
„Mieszkańcy Strefy Gazy wyczerpali już wszystkie możliwe sposoby przetrwania. Głód i niedożywienie codziennie zbierają żniwo, a zniszczenie pól uprawnych, inwentarza żywego, szklarni, rybołówstwa i systemów produkcji żywności sprawiło, że sytuacja stała się jeszcze bardziej tragiczna” – powiedział dyrektor generalny FAO QU Dongyu. „Naszym priorytetem musi być teraz zapewnienie bezpiecznego i stałego dostępu do pomocy żywnościowej na dużą skalę. Dostęp do żywności nie jest przywilejem – jest podstawowym prawem człowieka”.
„Ostrzeżenia przed głodem są jasne od miesięcy” – powiedziała Cindy McCain, dyrektor wykonawcza WFP. „Teraz pilnie potrzebna jest fala pomocy, bezpieczniejsze warunki i sprawdzone systemy dystrybucji, aby dotrzeć do najbardziej potrzebujących – niezależnie od tego, gdzie się znajdują. Pełny dostęp do pomocy humanitarnej i zawieszenie broni mają obecnie kluczowe znaczenie dla ratowania życia”.
„Głód jest obecnie ponurą rzeczywistością dla dzieci w prowincji Gaza i zbliżającym się zagrożeniem w Deir al-Balah i Khan Younis” – powiedziała dyrektor wykonawcza UNICEF Catherine Russell. „Jak wielokrotnie ostrzegaliśmy, oznaki były jednoznaczne: dzieci z wyniszczonymi ciałami, zbyt słabe, by płakać lub jeść; niemowlęta umierające z głodu i chorób, którym można zapobiec; rodzice przybywający do klinik bez niczego, czym mogliby nakarmić swoje dzieci. Nie ma czasu do stracenia. Bez natychmiastowego zawieszenia broni i pełnego dostępu pomocy humanitarnej głód będzie się rozprzestrzeniał, a więcej dzieci umrze. Dzieci na skraju głodu potrzebują specjalnego żywienia terapeutycznego, które zapewnia UNICEF”.
„Zawieszenie broni jest obecnie absolutną i moralną koniecznością” – powiedział dyrektor generalny WHO dr Tedros Adhanom Ghebreyesus. „Świat czekał zbyt długo, obserwując tragiczne i niepotrzebne zgony spowodowane tym wywołanym przez człowieka głodem. Powszechne niedożywienie oznacza, że nawet powszechne i zazwyczaj łagodne choroby, takie jak biegunka, stają się śmiertelne, zwłaszcza dla dzieci. System opieki zdrowotnej, prowadzony przez głodnych i wyczerpanych pracowników służby zdrowia, nie jest w stanie sobie poradzić. Gaza musi pilnie otrzymać dostawy żywności i leków, aby ratować życie i rozpocząć proces odwracania niedożywienia. Szpitale muszą być chronione, aby mogły nadal leczyć pacjentów. Należy położyć kres blokadom pomocy humanitarnej i przywrócić pokój, aby można było rozpocząć proces leczenia”.
Źródło: UNICEF
